(90-қисм 91-қисм 92-қисм 93-қисм 94-қисм)
САВОЛ: Нисоб миқдоридаги маблағга эга, бироқ ногирон ёки беморлик сабабли узри бор одамга ҳаж фарзми?
ЖАВОБ: Соғлиқ ҳам ҳажнинг фарз бўлиши учун шарт қилинган. Сурункали касалга чалинган, кўзи ожиз, фалаж, икки оёғи кесилган кишиларга ҳаж вожиб эмас. Уларни бошқа одамлар ҳаж қилдириб қўйишлари ҳам вожиб эмас, оғир касал бўлса, ҳажжи бадалга васият қилиши ҳам лозим эмас. Шунингдек, катта ёшли нотавон кишилар, беморларга ҳам ҳаж лозим эмас. Бу Имом Абу Ҳанифа, Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммад раҳимаҳумуллоҳнинг сўзлари. Агар улар бой бўлиб, ҳажжи бадал қилдирсалар, жоиз. Аммо кейин ожизлик кетиб, кучқувватга кирсалар, ўзлари қайтадан ҳаж қилишлари вожиб бўлади.
Йўлга қодир, соғлом одам ҳажга бормай юрганида ногоҳ сурункали касал ёки фалаж бўлиб қолса, харажатини тўлаб, ҳажжи бадал қилдириши лозим. Агар узрли, нотавон бемор кишилар қийинчиликка қарамай, ўзлари ҳажни адо этсалар, ҳажлари ҳисобга ўтади. Соғайганларидан кейин қайтадан ҳаж қилишлари лозим эмас (“Оламгирия”, “Фатҳул Қадир”).
(давоми бор)
Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича Қўмитанинг 2472-сонли хулосаси асосида тайёрланган “Билмаганин сўраб ўрганган – олим” китобидан олинди.
