Бугун NASA дунёдаги энг катта ракета билан синов парвозини бошлади.
Душанба куни NASA’нинг йирик космик кемаси ой атрофига олти ҳафталик синов парвозига йўл олди. Бу кема экипажсиз бўлади.
32 қаватлик Space Launch System ракетаси ва унинг экипаж учун Orion капсуласи Флоридадаги Кеннеди космик агентлигидан учиб кетди. SLS-Orion (уни Artemis I деб ҳам номлашади) синов тариқасида ишга туширилган, NASA астронавтларнинг ойга чиқишидан аввал унинг барча хусусиятларини ўрганмоқчи.
Space Launch System дунёдаги энг йирик ва мураккаб ракета деб аталмоқда. Ун шу ойнинг бошида космодромга олиб келишди. Ўтган ҳафта NASA космик кеманинг парвозга тайёрлигини маълум қилганди. Шу билан бирга агар илк парвоз муваффақиятсиз чиқса, 2 ва 5 сентябрь кунлари қайта парвоз кунлари сифатида белгиланган. Олимлар унинг ёқилғи билан боғлиқ муаммоларидан хавотир билдирган эди.
90 дақиқа ўтгандан сўнг ракета Orion капсуласини Ер орбитаси яқинидан 42 кунлик парвозга чиқаради. Ушбу вақт оралиғида у Ойдан 60 миль узоқликдан ўтади, шундан кейин ундан 40 минг миль (64374 км) узоқлашиб, Ерга қайтади. У Тинч океанига 10 октябрь куни қулаши кутилмоқда.
Капсула бортида учта манекен жойлаштирилган. Уларга радиация даражасини ва бошқа босимларни ўлчайдиган махсус мослама ўрнатилган.
Ушбу миссиянинг асосий вазифаси капсуланинг Ер атмосферасига қайтаётганида теплоҳимоя экрани мустаҳкамлигини текширишдан иборат. Парвозни ташкил этиш бўйича умумий раҳбар Рик Лаброднинг сўзларига кўра, бу энг устувор мақсад ҳисобланади.
NASA’нинг “Артемида” дастури Ой юзасига астронавтларни қайтаришни назарда тутади. Бу режа 2025 йилда амалга оширилиши мўлжалланган. Бундан ташқари, Ойда колония қуриш ҳамда Марсга келажакда инсониятнинг чиқишида “Артемида” пойдевор бўлиши режалаштирилган.
SLS-Orion космик кемаси NASA’га 37 миллиард долларга тушди. NASA раҳбари Билл Нельсон “Артемида”ни космосни ўзлаштиришда муҳим аҳамиятга эгалигини ва “иқтисодий тараққиёт двигатели” эканини айтган. Унинг сўзларига кўра, лойиҳа 2019 йилда 70 минг кишини иш билан таъминлаган. “Артемида”нинг энг йирик ҳомийлари Boeing Co ва Lockheed Martin Corp бўлиб қолмоқда.
