Тарихда бугун: Исмоилбек Гаспринский вафот этди
1914 йилнинг 24 сентябрида жадидчилик ҳаракатининг асосичиси, ёзувчи ва публицист Исмоилбек Гаспринский (Гаспралик) Боқчасаройда вафот этган эди.
2481Тег: Исмоилбек Гаспринский
«Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (охирги қисм)
Улар Оллоҳдан қўрқадиган даражада ёлғондан қўрқадилар. Ёмонликдан жаҳаннамдан қочгандек қочадилар. Жаннатга интилгандек кишиларга муҳаббат қўядилар.
2799«Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (6-қисм)
Мактабларгина эмас, мадрасалар ҳам ислоҳ қилиниши керак. Иложи бўлса, янги замонавий олий ўқув юртлари — университетлар қурмоқ керак. Исмоилбек бу фикрга 1885 йилдаёқ келган эди.
2494«Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (5-қисм)
«… Лекин ягона шартни унутма: ҳар на ёзажак эсанг, қаламни уч капиклик қора сиёҳга ботирма, юрагингга ботириб, қонинг билан ёз, сўзинг унар, виждонлара етар, акс ҳолда бесамар кетади».
2895«Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (4-қисм)
Гап шундаки, маданият ҳеч қачон ёлғиз бир миллатга ёхуд мамлакатга тегишли бўлиб қолмайди. Турли сабаб ва шароитга кўра бирида озроқ, иккинчисида кўпроқ ёхуд бирида бир, иккинчисида бошқа жиҳати нисбатан фарқли ривожланиши мумкин.
2765«Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (3-қисм)
«Бир бечора фақирни кўрсак, ачинамиз. Ўлаётган бечорани кўрсак, юрагимиз изтиробдан оғрийди. Ҳатто бир ҳайвоннинг қийналиши раҳмимизни келтиради. Лекин бир эмас, минглаб кишиларнинг, бутун бир халқнинг жаҳолатдан мислсиз қийналаётганини кўрмаймиз….»
2150Бегали Қосимов: «Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (2-қисм)
Бир томондан, миллатни маҳв этиб келаётган жаҳолат, иккинчи ёқдан чор ҳукуматининг изчил, режали руслаштириш сиёсати. Русиядаги мусулмонларнинг тақдири қандай бўларкин?
2551Бегали Қосимов: «Исмоилбек Гаспринский жаноблари…» (1-қисм)
Исмоилбек Гаспринский Русия жадидчилик ҳаракатининг раҳнамоси эди. Туркистонда XIX асрнинг охирларидан кўзга ташланган янгиланиш ҳаракатлари кўп жиҳатлари билан шу номга, унинг «Таржимон» газетасига келиб боғланади.
2536