Шайх Абул Ҳасан Надавий: Болажонлар учун ҳикоялар
(4-қисм)
Умар дўсти Холиддан: “Дўстим, бу шаҳарнинг бозорига бордингизми?” – деб сўради.
Холид: “Йўқ, дўстим, мен бу шаҳарда янгиман ва йўлни ҳам билмайман”, деб жавоб берди.
– Ундай бўлса мен билан юра қолинг, мен зарур нарсалар олиш бозорга кетаётган эдим, иншааллоҳ шомгача қайтиб келамиз.
– Машааллоҳ. Бу бозор катта ва дўконлари ҳам тоза ва гўзал экан. Умар, бу қанақа дўкон?
– Бу мева дўкони, қаранг мевалар ва уларни сотиб олаётган инсонларни кўраяпсизми?
– Мен мевалар, банан, қуритилган мевалар ва апельсинлар сотиб олиб, баъзи дўстларимни нонушта қилишга таклиф қилмоқчиман.
– Қуритилган нарсалар ҳозирги кунларда жуда қиммат бўлиб кетган, апелсин хали нордон, банан эса яхши.
– Келинг меваларни савдолашайлик
– Яхшиси эрта тонгда кўкатлар бозоридан сотиб олиш керак. У ерда мевалар кўп ва арзон бўлади.
– Мен ҳам шундай ўйлаётган эдим. Бу қанақа дўконлар экан?
– Булар кийим дўконлари. Қаранг одамлар кийим савдо қилишяпти. Келинг, киринг, мен ҳам туфли олишим керак.
– Юринг мен ҳам сиз билан биргаман.
– Илтимос менга лойиқ яхши туфли кўрсатинг.
– Мана бу яхши сифатли чиройли туфли.
– Зўр экан аммо менга катталик қилди.
– Мана буниси жуда сифатли, – деди дўкон эгаси.
Бунинг нархи қанча? – сўради Умар.
Дўкон эгаси:
– Олти рупия, – деди.
– Арзонроқ ҳам бўладими?
Дўкон эгаси: Бундан арзонроғини бозордан топа олмайсиз, – деди.
Умар унга жавобан:
– Гапингизни рост деб ишонаман. Чунки сиз мусулмонсиз. Мусулмонлар эса ёлғон сўзламайди ва алдамайди, – деди.
– Мана бу одамлар овқатланаётган жой нима? – саволга тутди Холид
– Бу одамлар овқатланадиган ошхона. Шаҳримизда ошхоналар кўп.
– Мен қишлоқда ҳеч ҳам ошхона кўрмадим?
– Чунки шаҳарда меҳмонлар ва саёҳатчилар бўлиб, уларнинг қишлоқда яшайдиган ва таомланадиган уйлари йўқ. Шунинг учун улар ошхонада овқатланишади. Қишлоқда эса мусофирлар кам бўлиб ошхонага эҳтиёж кам.
– Қоғоз, сиёҳ, қалам, расм дафтар ва бошқа ёзув воситаларини қаердан топамиз?
– Мана бу мактаб учун керакли барча эҳтиёжларни топса бўладиган дўкон.
– Раҳмат, азиз дўстим, менга катта ёрдам бердингиз. Энди уйга қайтиб шом намозини ўқишни ўйлаб турипман.
– Ҳа! Менинг ҳам ишим қолмади, – деди Умар.
(Давоми бор)
Таржимон Суннатуллоҳ Абдулбосит